Douane kan stroom van Chinese pakjes niet volgen

De rechtbank heeft een bedrijf op de luchthaven van Bierset, bij Luik, vrijgesproken van fraude met Chinese import. De rechter klaagt de “passieve houding” van de douane zelf aan.

Enkele weken geleden raakte bekend dat België een boete van 251 miljoen euro heeft gekregen en betaald na een onderzoek van de Europese antifraudedienst Olaf. Chinese goederen, die via Chinese webshops toekomen op de luchthaven van Bierset, bij Luik, werden ondergewaardeerd, waardoor de Europese Unie douane-inkomsten was misgelopen. De Belgische staat had onvoldoende ondernomen om de fraude te bestrijden, vond de antifraudedienst. Het gaat dan vooral om de bijzonder goedkope kleding en schoenen van webshops als Temu en Shein.

De boete dateert al van 2021. Een goed jaar later begon de douane alle bedrijven op de luchthaven van Bierset voor de rechter te dagen die de douaneformaliteiten voor de Chinese import regelen: in totaal 74 bedrijven, voor honderden miljoenen aan verschuldigde douanerechten.

Tot nu toe is, voor zover geweten, geen enkel bedrijf veroordeeld. Eind vorige week werd ook het bedrijf LCA op de luchthaven van Bierset vrijgesproken. Volgens de Franstalige krant L’Echo bleek tijdens het proces dat de douane aanvankelijk zelf tolereerde dat goederen die uit China werden ingevoerd dertig procent goedkoper werden ingeschat dan hun prijs op de Chinese webshop.

De rechter klaagde daarom over “de passieve houding van de douane-autoriteiten” zelf. Douaniers getuigden dan weer tijdens het proces dat ze overstelpt worden door de Chinese import, die hen verplichtte om hun procedures aan te passen.

RISICO’S

De controle op de massale Chinese import is kennelijk de douanediensten over het hoofd gegroeid. Webshops als Temu en Shein zijn omstreden wegens namaak, inbreuken op de gezondheidswetgeving of het ontbreken van keurmerken. De consumentenorganisatie Testaankoop stuurde onlangs nog een waarschuwing uit dat er aanzienlijke risico’s zijn verbonden aan een aankoop via Temu.

De douane heeft niet altijd de middelen om daar afdoende tegen op te treden. De individuele pakketten die in Europa aankomen, werden reeds voorzien van de nodige adreslabels en worden gebundeld verpakt. “Voor de douane is dit weinig transparant en moeilijk te controleren”, zegt Greet Dekocker van Becom, de federatie van de Belgische e-commerce. “Ze kunnen moeilijk alle pakjes apart controleren.”

Via de zogenaamde matroesjka-methode verpakken bedrijven kleine bestellingen van gewone consumenten dan weer in grote dozen, waardoor ze moeten doorgaan voor een professionele bestelling van een groothandel. Daardoor vallen ze onder een ander stelsel, waarvoor geen importbelastingen en btw betaald moeten worden.

De douane zou er slechts in 19 procent van de gevallen in slagen de zendingen te controleren. Van die gecontroleerde zendingen voldoet 20 tot 40 procent niet aan de wetgeving. Op vragen of er plannen zijn bij de douane om de controles op Chinese import op te voeren, antwoordt woordvoerder Francis Adyns dat dit zal afhangen van “de plannen van de volgende regering en de middelen die ze daarvoor al dan niet ter beschikking zal stellen”.

OFFLINE

Becom pleitte er al voor om Chinese webshops offline te halen indien ze niet aan de regelgeving beantwoorden. Ook Europa werkt aan maatregelen. Later deze maand al zou er een voorstel op tafel komen om de douanevrijstelling voor goederen tot 150 euro te schrappen. Zo hoopt de EU de massale goedkope import een halt toe te roepen. Volgens de Europese Commissie, die zegt te beseffen dat de massale e-commerce met China de grenzen van de Europese douane-overheden test, kwamen er in 2023 liefst twee miljard pakjes met een waarde van minder dan 150 euro aan in de Europese Unie.

Bron: Standaard.be – 5 juli 2024